Καρκίνος: αντιφάσεις στην αιτιολογία και θεραπεία. ΜΕΡΟΣ Ι
Η θεραπεία οποιουδήποτε νοσήματος προϋποθέτει τη γνώση της αιτιολογίας και κυρίως της παθογένειάς του. Ο καρκίνος αποτελεί ίσως ένα από τα ελάχιστα νοσήματα χωρίς να είναι πλήρως γνωστή η αιτιολογία του. Επιδημιολογικές μελέτες έχουν τεκμηριώσει μόνον τους παράγοντες κινδύνου αυτού καθώς και τους προδιαθεσικούς παράγοντες κυρίως στο θέμα της κληρονομικότητας.
Ένα παράδειγμα της αντιφατικής αιτιολογίας της νόσου είναι ο καρκίνος του στομάχου με παράγοντες κινδύνου το κάπνισμα και την ‘’κακή’’ διατροφή. Όμοια, ο καρκίνος του οισοφάγου, που ανατομικά εντοπίζεται πριν το στόμαχο πάλι εμπλέκει την διατροφή (ζεστές τροφές, ροφήματα, ερεθιστικές ουσίες, κλπ.) και το κάπνισμα…. Εύλογο είναι το ερώτημα ‘’γιατί με τέτοιους παράγοντες κινδύνου δεν αναπτύσσεται η νόσος στο πρώτο όργανο, δηλ. στον οισοφάγο, που έρχεται σε επαφή με αυτούς τους παράγοντες κινδύνου;’’
Άλλο …ανεξήγητο θέμα είναι η πολύ μικρή συχνότητα εμφάνισης καρκίνου στο λεπτό έντερο, δηλ. στη συνέχεια του στομάχου, όπως επίσης και η μεγάλη συχνότητα εμφάνισης της νόσου στο παχύ έντερο, τη συνέχεια δηλ. του λεπτού εντέρου…
Θα μπορούσε κάποιος να απαντήσει ότι αυτά τα τμήματα του γαστρεντερικού συστήματος έχουν διαφορετικές ‘’λειτουργίες’’ και για το λόγο αυτό υπάρχει η διαφορετική αναλογία περιπτώσεων της νόσου… Η απάντηση είναι ότι οι λειτουργίες των οργάνων αυτών δεν διαφέρουν σε τέτοιο βαθμό ώστε να δικαιολογούν τα διαφορετικά ποσοστά της νόσου. Επίσης τα όργανα αυτά έχουν κοινή εμβρυολογική προέλευση, άρα ουσιαστικά τις ίδιες πιθανότητες ανάπτυξης της νόσου…
Επομένως δεν αρκεί μόνο η επίδραση των εκάστοτε καρκινογόνων ώστε να αναπτυχθεί η νόσος. Υπάρχουν άτομα των οποίων κάποια ένζυμα μεταβολίζουν αυτά τα καρκινογόνα και τα καθιστούν περισσότερο ή λιγότερο επικίνδυνα για την ανάπτυξη της νόσου.
Άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι ο συνδυασμός των καρκινογόνων αυξάνει τον κίνδυνο για την εμφάνιση καρκίνου. Και αυτή η θεώρηση όμως δεν δικαιολογεί τα διαφορετικά ποσοστά της νόσου στα κοινής εμβρυολογικής προέλευσης όργανα. Επιπλέον θα είχαν ανευρεθεί αλγόριθμοι, δηλ. όλοι οι παράγοντες κινδύνου θα είχαν ενσωματωθεί σε μια μαθηματική εξίσωση και θα ήταν εύκολος ο προσδιορισμός του κινδύνου για κάθε άτομο που εκτίθενται σε αυτούς.
Τι συμβαίνει όμως με την εμφάνιση της νόσου σε άτομα που δεν εκτέθηκαν ποτέ σε τέτοιους παράγοντες κινδύνου;
Δυστυχώς, δεν μπορεί να δοθεί κάποια απάντηση…
Η ‘’Βασίλισσα’’ της Ιατρικής, η Παθολογική Ανατομική, που επιτρέπει να παρατηρήσουμε την οποιαδήποτε νόσο πριν ακόμη εκδηλωθεί κλινικά, παρά τις προόδους της δεν είναι σε θέση να εξακριβώσει τι ακριβώς γίνεται σε μικροσκοπικό κυτταρικό επίπεδο, τι δηλ. είναι εκείνο που αρχίζει τη διαδικασία
της καρκινογένεσης και οι όποιες παρατηρήσεις έχουν βασισθεί σε εργαστη-ριακά και πειραματικά δεδομένα… Όμως και σε αυτήν την περίπτωση δεν έχουν επιβεβαιωθεί κάποια αποτελέσματα. Μπορεί δηλ. το κάπνισμα να αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στον πνεύμονα, όμως η επίδραση του καπνού σε επίμυες (δηλ. εργαστηριακά ποντίκια) ΔΕΝ οδήγησε στην εμφάνιση της νόσου σε αυτά. Μπορεί ωστόσο, να διαφέρουν οι λειτουργίες αυτών των θηλαστικών από τον άνθρωπο, όμως όλες οι φαρμακευτικές αγωγές έχουν στηριχθεί σε πειράματα πάνω σε αυτά.
Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι σχεδόν 5,000 άτομα που εκτέθηκαν στη σκόνη μετά την κατάρρευση των Πύργων στις ΗΠΑ, προσβλήθηκαν από τη νόσο και αρκετοί έχουν καταλήξει. Και έχουν παρέλθει μόλις 14 έτη (Σ/βριος 2011), αν και απαιτούνται 30 ή περισσότερα έτη μετά την έκθεση ατόμων σε ραδιενέργεια για να εμφανισθούν περιστατικά καρκίνου. Γιατί υπάρχει αυτή η χρονική αντίφαση;
Γιατί το σεμίνωμα (κακοήθης όγκος όρχεων) μπορεί να θεραπευθεί με ακτινοβολία, από τη στιγμή που η ακτινοβολία θεωρείται παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση του καρκίνου;
Υπάρχουν και άλλα ερωτήματα που θα έπρεπε να απαντηθούν σχετικά με την αιτιολογία του καρκίνου. Μόνον τότε θα είμαστε σε θέση να εξειδικεύσουμε τη θεραπεία για κάθε μορφή της νόσου.
Ο συντάκτης
Νικόλαος Α. Χρυσανθακόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου